آیه 112 سوره مائده
| <<111 | آیه 112 سوره مائده | 113>> | |||||||||||||||
| |||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
(یاد آر) هنگامی که حواریّین گفتند: ای عیسیِ مریم، آیا خدای تو تواند که برای ما از آسمان مائده‌ای فرستد؟ عیسی در جواب گفت: اگر ایمان آورده‌اید از خدا بترسید (و شکّ در قدرت خدا نکنید).
[و یاد کنید] زمانی که حواریون گفتند: ای عیسی بن مریم! آیا پروردگارت می تواند برای ما سفره ای که غذا در آن باشد از آسمان نازل کند؟! گفت: اگر ایمان دارید، از خدا پروا کنید.
و [ياد كن] هنگامى را كه حواريّون گفتند: «اى عيسى پسر مريم، آيا پروردگارت مى‌تواند از آسمان، خوانى براى ما فرود آورد؟» [عيسى] گفت: «اگر ايمان داريد از خدا پروا داريد.»
و حواريان پرسيدند: اى عيسى بن مريم، آيا پروردگار تو مى‌تواند كه براى ما از آسمان مائده‌اى فرستد؟ گفت: اگر ايمان آورده‌ايد، از خدا بترسيد.
در آن هنگام که حواریون گفتند: «ای عیسی بن مریم! آیا پروردگارت می‌تواند مائده‌ای از آسمان بر ما نازل کند؟» او (در پاسخ) گفت: «از خدا بپرهیزید اگر با ایمان هستید!»
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
مائده: طعام آسمانى. خوانى كه در آن طعام باشد. اصل آن از «ميد» به معنى حركت است.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِذْ قالَ الْحَوارِيُّونَ يا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَنْ يُنَزِّلَ عَلَيْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ قالَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ «112»
(ياد آور) زمانى كه حواريون گفتند: اى عيسى بن مريم! آيا پروردگارت مى‌تواند (با دعاى تو) از آسمان، خوانى (از غذا) براى ما فرود آورد؟ عيسى گفت: اگر مؤمنيد، از خدا پروا كنيد!
قالُوا نُرِيدُ أَنْ نَأْكُلَ مِنْها وَ تَطْمَئِنَّ قُلُوبُنا وَ نَعْلَمَ أَنْ قَدْ صَدَقْتَنا وَ نَكُونَ عَلَيْها مِنَ الشَّاهِدِينَ «113»
گفتند: (ما نظر بدى نداريم و بهانه جو نيستيم بلكه) مى‌خواهيم از آن بخوريم و دلهايمان اطمينان يابد و بدانيم كه به ما راست گفته‌اى و بر آن مائده‌ى آسمانى از گواهان باشيم.
نکته ها
نام گذارى اين سوره به «مائده»، به خاطر همين درخواست مائده‌ى آسمانى است.
«مائِدَةً» هم به معناى غذاست، هم سفره‌اى كه در آن غذا باشد.
چون حواريّون شيوه‌ى سؤالشان از عيسى عليه السلام كمى بى‌ادبانه بود، به جاى «يا رسول اللّه»، گفتند: «يا عيسى» و به جاى «آيا خدا لطف مى‌كند» گفتند: «آيا مى‌تواند؟» و به جاى «پروردگار ما»، گفتند: «پروردگارت»، جواب «اتَّقُوا اللَّهَ» شنيدند.
پیام ها
1- تقوا، نشانه‌ى ايمان است. «اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ»
2- اطمينان قلبى، مرحله‌اى بالاتر از ايمان است. «اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ قالُوا نُرِيدُ أَنْ نَأْكُلَ مِنْها وَ تَطْمَئِنَّ قُلُوبُنا» حضرت ابراهيم نيز در پاسخ سؤال خداوند كه فرمود:
جلد 2 - صفحه 397
«أَ وَ لَمْ تُؤْمِنْ»، مى‌فرمايد: «بَلى وَ لكِنْ لِيَطْمَئِنَّ قَلْبِي» «1»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
إِذْ قالَ الْحَوارِيُّونَ يا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَنْ يُنَزِّلَ عَلَيْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ قالَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ (112)
بعد از آن خبر مى‌دهد از احوال ايشان:
إِذْ قالَ الْحَوارِيُّونَ يا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ: ياد بياور زمانى را كه گفتند حواريون: اى عيسى بن مريم هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَنْ يُنَزِّلَ عَلَيْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ:
«1» علل الشرايع، صدوق، باب 72، صفحه 80.
«2» روضه كافى، جلد 8 صفحه 268، حديث 395- بحار الانوار، جلد 14، صفحه 274، حديث 7.
تفسير اثنا عشرى، ج3، ص: 205
آيا مى‌تواند پروردگار تو اينكه نازل نمايد بر ما سفره‌اى از آسمان.
اين كلام، قبل از تحقيق و استحكام معرفت گفتند، و لذا عيسى عليه السّلام در جواب گفت: «اتّقوا اللّه» يا سؤال را بر زبان بنى اسرائيل نمودند مانند قوم موسى، كه سؤال رؤيت كردند، يا مراد آنها به استطاعت بر وجهى بود كه حكمت و اراده الهى مقتضى آن باشد بر طريق اقتضاى قدرت. پس صدور اين كلام بر وجه استحكام معرفت بوده، يعنى آيا اراده و حكمت پروردگار تو تقاضا مى‌كند كه مائده از آسمان نازل فرمايد بر ما، يا اجابت دعاى تو مى‌نمايد خداى تو كه به ما مائده فرستد. در مجمع- احتمال دارد سؤال حواريان يكى از دو وجه باشد: 1- آنكه مراد ايشان زيادتى تثبيت و توطين نفس باشد بر ايمان. 2- آنكه مسائله قبل از علم ايشان بوده به معجزات. «1» خلاصه حواريون چون اين سؤال كردند قالَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ: گفت عيسى عليه السّلام در جواب آنها: بترسيد از خدا و مثل اين سؤالات مكنيد اگر هستيد شما تصديق كنندگان كمال قدرت الهى و صحت نبوت مرا، و يا اگر صادقيد در ادعاى ايمان؛ پس اين سؤالها منمائيد كه عاقبت آن خوب نيست، يا اقتراح مكنيد آيات و معجزاتى را. بتحقيق نشان داده خداى تعالى براهين و معجزاتى كه عظيمتر است از آنچه سؤال مى‌كنيد مانند احياى موتى و غير آن.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
إِذْ قالَ الْحَوارِيُّونَ يا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ هَلْ يَسْتَطِيعُ رَبُّكَ أَنْ يُنَزِّلَ عَلَيْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ قالَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ (112)
ترجمه
چون گفتند حواريون اى عيسى پسر مريم آيا ميتواند پروردگار تو كه فرود آورد براى ما خوان طعامى از آسمان گفت بترسيد از خدا اگر هستيد گروندگان.
تفسير
پس از آنكه خداوند بقلب حواريّون الهام فرمود كه بحضرت عيسى ايمان بياوريد ايمان آوردند ولى هنوز اطمينان كامل نداشتند و نميدانستند طرز مخاطبه با پيغمبر و عموم قدرت خدا را لذا پيغمبر اولو العزم را بنام خود و مادر گراميش خطاب نموده سؤال از استطاعت خداوند نمودند با آنكه نسبت استطاعت بخداوند سزاوار نيست زيرا مستطيع كسى را گويند كه در فعل محتاج باسبابى باشد كه آنها برايش آماده باشد و در مقابل آن غير مستطيع است كه محتاج باسبابى است كه برايش فراهم نيست و احتياج از ساحت بارى دور است و شايد باين ملاحظه بعضى گفته‌اند سؤال از مقتضاى حكمت شده است يعنى چون وجود مقتضيات و مصالح در خارج بمنزله اسبابند براى ايجاد فعل سؤال از استطاعت شده است نه از قدرت چون قدرت حق را ميدانستند و بعضى تستطيع بصيغه مخاطب و ربّك بنصب خوانده‌اند و اين قرائت را عياشى بطريق مقطوع نقل نموده يعنى آيا استطاعت دارى كه بخوانى پروردگارت را در هر حال سؤال خارج از ميزان ادب نموده‌اند اگر مقصودشان از اين سؤال طلب معجزه بوده و اگر بعد از ظهور ساير معجزات آنحضرت باشد علاوه خواهش بى‌جائى كردند كه با ايمان كامل منافات دارد لذا مأمور بتقوى و ترك سوء ادب و سؤال بى‌جا و ايمان كامل بخدا و رسول و عموم قدرت و مشيت الهى شدند.
جلد 2 صفحه 289
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
إِذ قالَ الحَوارِيُّون‌َ يا عِيسَي ابنَ مَريَم‌َ هَل يَستَطِيع‌ُ رَبُّكَ أَن يُنَزِّلَ عَلَينا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ قالَ اتَّقُوا اللّهَ إِن كُنتُم مُؤمِنِين‌َ (112)
زماني که گفتند حواريون اي عيسي بن مريم آيا استطاعت دارد پروردگار تو اينكه نازل كند بر ما مائده‌اي از آسمان فرمود از خدا بپرهيزيد اگر شما از ايمان آورندگانيد.
إِذ قالَ الحَوارِيُّون‌َ دليل بر اينكه حواريون ايمان كامل نداشتند چند جمله است در اينکه آيه و آيه بعد يكي تعبير اينها در خطاب بحضرت عيسي (ع) بكلمه يا عِيسَي ابنَ مَريَم‌َ زيرا سزاوار بود عرض كنند يا روح اللّه، يا رسول اللّه
جلد 6 - صفحه 500
يا نبي اللّه ديگر جمله هَل يَستَطِيع‌ُ رَبُّكَ بسيار كلمه زننده است خداوندي که قدرت بر هر چيزي دارد و غير متناهي است بكلمه استطاعت يعني خدا همچه قدرتي دارد يا نه بلكه سزاوار اينکه بود که عرض كنند آيا خداوند تفضل ميفرمايد بر ما به اينكه أَن يُنَزِّلَ عَلَينا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ.
جمله سوم فرمايش حضرت عيسي در جواب آنها قالَ اتَّقُوا اللّهَ إِن كُنتُم مُؤمِنِين‌َ (يعني اگر ايمان داشته باشيد نبايد اينکه توقعات را بكنيد خداوند روزي هر جنبنده‌اي را بمقتضاي حكمت و مصلحت باو بهر نحوي که صلاح ميداند عنايت ميفرمايد.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 112)
سپس اشاره به جریان معروف نزول مائده آسمانی کرده، می گوید: «یاران خاص مسیح به عیسی گفتند: آیا پروردگار تو می تواند غذایی از آسمان برای ما بفرستد»! (إِذ قالَ الحَوارِیونَ یا عِیسَی ابنَ مَریمَ هَل یستَطِیعُ رَبُّکَ أَن ینَزِّلَ عَلَینا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ).
مسیح از این تقاضا که بوی شک و تردید می داد پس از آوردن آن همه آیات و نشانه های دیگر نگران شد و به آنها هشدار داد و گفت: «از خدا بترسید اگر ایمان دارید» (قالَ اتَّقُوا اللّهَ إِن کنتُم مُؤمِنِینَ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم